De Aziatische hoornaar rukt op
Dit Blogbericht is in overleg met Leontine Uijthof opgesteld. Zij gaf afgelopen week een verhelderd webinar over de stand van zaken rond de Aziatische hoornaar in Nederland.
Wanneer je de op waarneming.nl goedgekeurde meldingen van de Aziatische hoornaar van de jaren 2021, 2022 en 2023 met elkaar vergelijkt, dan slaat de schrik je om het hart. Het aantal nesten vertienvoudigt zich ieder jaar. Het is zaak dat we als imkers, insectenliefhebbers en fruittelers de handen ineen slaan en de bedreiging proberen te verminderen.
Hoornaars zijn echte fruitliefhebbers en hebben het vooral gemunt op rijp fruit. Zowel appels, peren als druiven worden vlot aangevreten en kunnen bij de fruittelers een behoorlijke economische schade veroorzaken. Inmiddels zijn de Aziatische hoornaars ook al gesignaleerd in de Betuwe en rukken ze verder op.
Hieronder een heatmap van de goedgekeurde meldingen uit de afgelopen drie jaar:
Franse en Italiaanse Imkers zien net als bij andere wespensoorten hun zwakke volken ten gronde gaan. Echter de AH heeft een zekere voorkeur voor de predatie van onze honingbij. Dat wil overigens niet zeggen dat ze geen andere insecten eten. De extreem groot wordende secundaire nesten hebben heel veel eitwitten nodig om de larven te voeden. Vooral in de nazomer en herfst nemen de aantallen fouragerende hoornaarwerksters sterk toe.
Het is dus voor ons zaak om vooral sterke volken aan te houden en in te winteren. Sterke volken kunnen hun vliegopeningen beter verdedigen en kunnen in de herfst wel wat haalbijen verliezen zonder al te veel te verzwakken. De enige manier om de overlast te beperken is het indammen van het aantal nesten, vooral in de directe omgeving van je bijenstand. Het is dus zaak bij iedere bijenstand een selectieve hoornaarval te plaatsen ten einde vroegtijdig de oprukkende AH te ontdekken.
De selectieve vallen zijn bedoeld om AH koninginnen te vangen in het voorjaar en najaar. In de periode eind mei-begin oktober komt er te veel bijvangst in de selectieve vallen (de EH werksters kunnen er ook in, die vliegen nog niet in het voorjaar). In de zomer periode wordt geadviseerd wiekpotten te plaatsen, als de AH daar op komt foerageren kun je de melding doen bij waarneming.nl
Je kunt de selectieve vallen in de zomer en najaar alleen gebruiken als je ze regelmatig controleert op bijvangst en deze weer loslaat. De gebruikersinstructie vind je HIER.
Om de AH’s een halt toe te roepen, moeten we de nesten traceren en vervolgens door deskundigen laten vernietigen. Iedere imker moet terecht kunnen bij een coordinator binnen zijn bijenvereiniging. Die coordinator kan dan weer een beroep doen op vrijwillige AH-speurneuzen, die gezamenlijk het veldwerk verrichten om een nest op te sporen. Daarna zijn de professionals aan de beurt om het nest te verwijderen.
Als imkers kunnen we binnen onze afdelingen een beroep doen op het bestuur om zowel een coordinator (Contact Persoon genoemd, afgekort CP) aan te stellen als om AH-speurneuzen te recruteren. AH-speurneuzen kunnen zowel imkers zijn als derden, zoals fruittelers of natuurliefhebbers. Via Whatsapp groepen kan er dan snel informatie uitgewisseld worden. Voel je iets voor een rol als CP binnen jouw vereniging, vul dan dit formulier in en mail het naar de Task Force.
Wil je meehelpen om de nesten te traceren, meld je dan aan binnen je vereniging als AH-speurneus. Vele handen maken licht werk.
Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent koninginnenteelt
